PABUCU DAMA ATMAYIN

Pabuç kelimesi hepimizin bildiği üzere bazı yörelerde ayakkabı ve türevleri için kullanılır.

Daha çok orta yaş ve üstü insanların sıklıkla kullandığı bir kelimedir. Zira eski bir kelimedir ve günümüzde çok farklı ayakkabı modellerinin çıkması ve farklı isimle anılması bu kelimeyi unutturuyor.
Sadece Ege bölgesi de değil anadolunun bir çok yöresinde pabuç kelimesi kullanılır. Fakat yoğun olarak Ege ve Trakya bölgelerinde kullanılır.

Bunun sebebini araştırdım. Ve karşıma ilginç bir sonuç çıktı. Pabuç kelimesi  Romence veya Yunanca kökenli bir kelimedir. Mesela günümüzde Yunanca ayakkabı (papuçi) demektir. Aynı şekil Romence’ de de benzer şekilde kullanılır. Kısaca Slav dillerinden türkçemize geçmiş eski bir kelimedir.

Peki neden Ege ve Trakya bölgelerinde sık kullanılıyor(du)? Hatırlayacağımız üzere balkanlarda çıkan Türk-Müslüman katliamları ve etnik temizlik sonucu binlerce Müslüman Türk Anadolu ya göç etmiştir. Anadolu’da ise yoğun olarak Ege bölgesi veTrakya bölgelerine göç etmişlerdir. Hatta her şehirde kasabada köyde bir macır (muhacir) mahallesi kurulmuştur.

Macır yöresel bir kullanımdır. Arapça muhacir kökünden gelir. Muhacir de hicret kökünden gelir ve hicret eden, göç eden anlamındadır.

Vakti zamanında iskan politikasıyla göç eden türkmenler yüzlerce yıl slavlarla kaynaştıkları için onların dillerinden kültürlerinden etkinlemişlerdir. Göç sonrasında da kendi birikimlerini kültürlerini eski ata topraklarına taşımışlardır.

”Pabuç” kelimesini orta yaş üzeri insanlar bilir dememin sebebi; Hicret i yaşayan ve hicretten etkilenen son nesildir onlar. Artık onlardan sonra yetişen nesil neredeyse bu mevzuyu unutmuş vaziyettedirler.

Bir de bizim yöremizde ”Pabuç” kelimesi küçük çocuk ayakkabısını anlatmak için veya küçük çocuklara ayakkabıyı anlatmak için ”Popu” olarak kullanılır.

Örneğin;
Küçük çocuğa yeni alınmış ayakkabısı için; ” Hanimiş benim oğlumun popusu” denilir.

(Telaffuz yanlışlığından ”popo” olarak anlaşılabilir dikkat edelim. )

Pabuç kelimesinin bir de tamamen farklı bir kaç kullanımı vardır. Ki bu da yöresel bir kullanım değildir. Daha umumi bir manaları ihtiva eder.

- Masa, sandalye gibi mobilyaların ayaklarına takılan metal ya da plastik eklenti…

- Bisiklet gibi taşıtların ya da bir makinenin hareketini yavaşlatmaya ya da durdurmaya yarayan parça, fren pabucu…

- Mimaride betonarme yapılarda bina temellerinin toprak zeminle arasında bulunan kısım.

- Fizik dalında, elektromekanik devrelerde iletkenliği tamalayan uç.

Bir pabuç kelimesinden çıkıp nerelere geldik.

Akıllı ve bilinçli bir insan hem nasıl konuştuğuna hem de ne konuştuğuna dikkat etmeli.

Pabucumuzu dama atmayalım

Selametle…